Lamblie – przyczyny i badanie

Dodane przez Anna

https://phil.cdc.gov/details.aspx?pid=3394

Diagnostyka chorób pasożytniczych opiera się na dwóch rodzajach badań: z kału i krwi. Lamblioza dotyka głównie dzieci, jednak zakażenia pasożytami są równie częste u dorosłych. Skąd się biorą, jakie mogą nieść powikłania i w jaki sposób je zbadać?

Lamblioza – czym jest i jakie są pierwsze symptomy?

Lamblioza (zwana również giardiozą) to schorzenie, za które odpowiedzialny jest pasożyt Lamblia intestinalis. U dzieci objawy są dość trudne do zauważenia i nie zawsze potrafimy połączyć je z obecnością pasożytów. Dziecko potrafi z wesołego malca stać się marudne, nie chce zjadać normalnego posiłku, jednak na słodycze ma zawsze ochotę. Może skarżyć się na kłucie w brzuchu, jednak nie potrafi wskazać, gdzie konkretnie występuje dolegliwość. To pierwsze objawy, które powinny zastanowić rodzica, czy nie nadszedł czas na to, aby wykonać odpowiednie badanie. Objawy mogą co prawda ustąpić na 2-3 dni, jednak potem daje się zauważyć u dziecka wyostrzenie rysów, sińce pod oczami, bladość cery. To główny problem przy postawieniu diagnozy – dolegliwości pojawiają się nieregularnie i są niecharakterystyczne. Tymczasem stanowią one sygnał, że w jelicie cienkim, dwunastnicy, pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych zagnieździły się pasożyty. Istnieje kilka symptomów, które powinny wzmocnić nasza czujność i świadczą o tym, że powinniśmy wykonać badanie na lamblie. Należą do nich:

  • biegunki,
  • stan podgorączkowy,
  • bóle głowy,
  • wysypki,
  • rozlane bóle brzucha, często występujące po jedzeniu,
  • bezsenność,
  • uczucie zmęczenia,
  • cuchnące stolce z niestrawionymi resztkami pokarmu,
  • brak apetytu i jednoczesna chęć spożywania słodyczy,
  • zaparcia,
  • gazy,
  • wzdęcia,
  • anemia,
  • senność,
  • skurcze żołądka,
  • nerwowość,
  • podwójne widzenie,
  • świąd w okolicach odbytu.

Trzeba podkreślić, że bardzo często zakażenie przebiega w sposób bezobjawowy, a odczuwalne i zauważalne symptomy pojawiają się po 1-3 tygodniach. Ich intensywność jest jednak sprawą bardzo indywidualną i jest uzależniona m.in. od wieku oraz stanu wydolności układu odpornościowego. U dzieci wśród najczęstszych objawów wyróżnić można: częste, wodniste biegunki (zwłaszcza po jedzeniu), ogólne zmęczenie, podżółtaczkowe zabarwienie oczu. U dorosłych niepokój powinny wzbudzić: kurczowe bóle brzucha, wzdęcia, nudności, brak apetytu, sfermentowane stolce. W kale nie wykrywa się obecności krwi ani ropy. Rozległe zakażenie powoduje ostrą i gwałtowną biegunkę, prowadzi do pogorszenia wchłaniania cennych składników z przewodu pokarmowego, a w dalszej kolejności do niedożywienia, spadku masy ciała i zapalenia pęcherzyka żółciowego. Aby zapobiec tym przykrym konsekwencjom, warto wykonać badanie na lamblie: badanie na obecność antygenu lamblii z kału lub badanie na poziom przeciwciał IgG i IgM przeciwko lamblii z krwi.

Jak dochodzi do zakażenia?

Zarazić się pasożytami jest naprawdę łatwo. Giardia lamblia to wiciowiec kolonizujący drogi żółciowe, dwunastnicę oraz jelito cienkie. Zarażenie następuje głównie w wyniku spożycia wody lub pokarmu, w których znajdują się cysty pasożyta. Cysty te są okresowo wydalane z kałem przez nosicieli, ale są także odporne na warunki środowiska zewnętrznego – w rzece mogą przetrwać nawet przez trzy miesiące, w wilgotnym kale przez okres trzech tygodni. Do zakażenia dochodzi zatem głównie drogą pokarmową, kiedy zjemy np. zanieczyszczone cystami produkty (za roznoszenie zarazków odpowiedzialne są z kolei muchy) czy wypijemy skażoną wodę. Pasożyt może być też przeniesiony do układu pokarmowego przez brak odpowiedniej higieny, np. przez niemycie rąk po skorzystaniu z toalety czy po głaskaniu zarażonego zwierzęcia.

Jak przebiega choroba?

Lamblia jest pierwotniakiem z grupy wiciowców o gruszkowatym kształcie i czterech parach wici, które umożliwiają mu szybkie poruszanie się. Ma także przyssawkę, dzięki której przyczepia się do błony przewodu pokarmowego żywiciela. Może to być człowiek lub zwierzę. Po zainfekowaniu żywi i rozmnaża się w przewodzie pokarmowym, przez co zmniejsza powierzchnię chłonną jelita i  powoduje upośledzenie wchłaniania składników odżywczych. Co pewien czas jeden z pasożytów przeistacza się w owalne cysty, które są wydalane razem z kałem. Stąd popularne jest też badanie, gdzie stolec stanowi próbkę do analizy. Trzeba zwrócić uwagę na to, że pasożyty rozmnażają się przez podział, a więc dzieje się to bardzo szybko i w takim samym tempie dochodzi do rozwoju zakażenia, które może występować u kilku członków rodziny jednocześnie. Nierzadko pasożyty są odporne na działanie środków farmakologicznych i charakteryzują się dużą żywotnością. Ich odporność jest jeszcze większa, jeśli np. u dziecka zakażenie wystąpiło już kilka razy w krótkich odstępach czasu.

Leczenie i profilaktyka

Podstawą leczenia jest odpowiednia terapia farmakologiczna, o której decyduje lekarz. Nie należy podawać żadnych leków dziecku na własną rękę. Dawka musi być ściśle ustalona przez specjalistę i dopasowana do indywidualnego przypadku, podobnie, jeśli chodzi o leczenie innych członków rodziny. By uniknąć nawracania zakażenia, trzeba pamiętać o profilaktyce, którą stanowią podstawowe zasady higieny. Nie należy pić wody z nieznanego źródła, należy często i dokładnie myć ręce (zwłaszcza przed jedzeniem, po wyjściu z toalety czy zabawie ze zwierzakiem, po wyjściu z placu zabaw), myć warzywa i owoce – nawet, jeśli będą potem obierane, często zmieniać ręczniki i pościel, dbać o dezynfekcję toalety. Pomoże to uchronić się przed przykrymi i uciążliwymi dolegliwościami.

Kategoria: Pasożyty