Grzybica, kandydoza, candida, drożdżyca – różne określenia wielkiego problemu, który można skutecznie leczyć
Jeżeli obserwujesz u siebie poniższe objawy:
- niski poziom witamin i mikroelementów, np. witamin z grupy B (B6, B12) lub magnezu;
- zmiany skórne w obrębie narządów płciowych (np. grzybica pochwy), kończyn (np. grzybica paznokci) lub łupież;
- spadek odporności;
- alergie i nietolerancje pokarmowe;
- stany depresyjne i zmiany neurologiczne
możesz mieć problem z kandydozą.
Grzyby drożdżopodobne, np. Candida albicans, chociaż są naszym naturalnym współlokatorem i zamieszkują w naszych jelitach i błonach śluzowych, potrafią być przyczyną niezwykle uciążliwych dolegliwości. Jak to się dzieje, że nieszkodliwe w niewielkiej ilości mikroorganizmy zasiedlające organizm stają się chorobotwórcze? Wszystko przez nadmierny rozrost. Candida albicans to niezwykle ekspansywny gatunek. Ma niewielkie wymagania do życia i rozmnażania. Wystarczy odrobina cukru, a drożdżyca ma się świetnie, mnoży się w zastraszającym tempie i zaczyna nami sterować. Tak, drożdzyca wpływa na ośrodek sytości i zwiększa łaknienie, szczególnie na słodkie pokarmy.
W normalnych warunkach, nasza mikroflora jelitowa trzyma grzyby drożdżopodobne i pleśniowe w ryzach. Dobroczynne bakterie jelitowe wydzielają enzymy uniemożliwiające wzrost grzybów i konkurują z nimi o substancje odżywcze. Jesteśmy wtedy chronieni przed ich nadmierną ekspansją. Niestety wystarczy nawet jeden czynnik zaburzający strukturę mikrobioty i grzyby mają zielone światło do niepohamowanego rozwoju. Do przyczyn rozwoju kandydozy zalicza się wiele czynników, które można podzielić na dwie grupy: trwałe i przejściowe. Od tego, w której grupie znajduje się przyczyna grzybicy, zależy postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne.
Trwałe czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy:
- patologiczna mikroflora jelitowa (dysbioza jelit) – zawsze,
- otyłość,
- stany zapalne jelit wywołane innymi czynnikami niż kandydoza,
- choroby autoimmunologiczne (alergie pokarmowe, hashimoto, cukrzyca itp.),
- nietolerancja pokarmowa,
- autyzm.
Wymienione czynniki towarzyszą drożdżycy tak często i są z nią tak silnie powiązane, że ciężko stwierdzić, czy jest ona ich efektem czy przyczyną. Ze względu na to, że dysbioza jelitowa towarzyszy wszystkim wymienionym zaburzeniom i często stanowi pierwotną przyczynę chorób, warto na nią zwrócić uwagę w pierwszej kolejności. Tym bardziej, że dysbiozę możemy łatwo diagnozować i leczyć przyczynowo, w przeciwieństwie do pozostałych zaburzeń, które najczęściej leczone są tylko objawowo (stany zapalne, choroby autoimmunologiczne, autyzm i inne). Należy również wspomnieć, że zaburzenia mikroflory jelitowej wpływają na szczelność jelit. Rozszczelnione (tzw. cieknące jelito) nie tylko przyczynia się do nietolerancji pokarmowej, ale stanowi również łatwą drogę ekspansji patogenów i przenikania toksyn do całego ustroju. Stąd obserwujemy zmiany skórne i candidę różnych części ciała i układów. W dalszej części artykułu opisany zostanie protokół postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w dysbiozie towarzyszącej grzybicy.
Przejściowe czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy:
- silny stres,
- antybiotykoterapia,
- okres złego odżywiania, dieta bogata w cukry proste,
- kontakty płciowe z osobą z rozwiniętą kandydozą.
Pojawienie się czynników przejścowych może wywołać rozwój kandydozy, która będzie trwać pomimo ich ustąpienia. Dlaczego tak się dzieje? Raz zaburzona równowaga w mikrobiocie jelitowej i przerost drożdżaków nie cofa się samoistnie. Przywrócenie homeostazy i ograniczenie liczebności grzybów w jelicie wymaga nie tylko diety niskowęglowodanowej, czyli ubogiej w cukry, ale także postępowania terapeutycznego.
Dlaczego tak często są nawroty grzybicy pomimo leczenia lekami przeciwgrzybiczymi?
Standardowe leki farmakologiczne przeciwgrzybicze wykazują skuteczność w zmniejszeniu liczebności jedynie drożdżaków Candida albicans, które nie są jedynym sprawcą drożdżycy. Dodatkowo ich działanie jest krótkotrwałe i nie daje gwarancji zapobiegnięcia nawrotom choroby, ponieważ towarzyszące namnożeniu grzybów zmiany w strukturze mikroflory są trwałe i umożliwiają łatwy, ponowny rozrost grzybów po zakończeniu kuracji. Co więcej, leki przeciwgrzybicze przyjmuje się minimum 6 miesięcy, co w znaczącym stopniu obciąża wątrobę, już osłabioną przez nadmiar toksyn uwolnionych w rozpadzie komórek grzybów. Z tego względu obserwuje się często znaczne pogorszenie samopoczucia, szczególnie w początkowej fazie leczenia grzybicy.Jak badać kandydozę i jak ją leczyć, żeby nie było nawrotów grzybicy?
Procedura postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w leczeniu kandydozy
W pierwszej kolejności należy eliminować przejściowe czynniki sprzyjające rozwojowi drożdżaków wymienione wyżej, ze szczególnym naciskiem na dietę – ograniczenie cukrów prostych w czasie terapii jest niezbędne.
Następnie należy przeprowadzić diagnostykę dysbiozy jelitowej i kandydozy, czyli wykonać badania mikroflory jelit. Samą kandydozę możemy badać, oznaczając przeciwciała IgM i IgG we krwi, chociaż brak tych przeciwciał nie jest gwarancją braku kandydozy. Organizm może ich nie wytworzyć. Podstawowym badaniem grzybicy są wymazy z błon śluzowych lub z próbki kału. W laboratorium wykonuje się posiew i oznacza liczbę kolonii Candida albicans, Candida non-albicans oraz pleśni. Ich znaczna liczebność jest oznaką rozwiniętej kandydozy. Przy czym, jeżeli mamy typowe, charakterystyczne objawy grzybicy, możemy pominąć diagnostykę samej kandydozy.
Niezbędnym badaniem w dysbiozie jelit, a więc w kandydozie również, jest oznaczenie poziomu witaminy D3 25-OH we krwi. W trakcie kuracji należy utrzymywać poziom witaminy D3 powyżej 40 ng/ml. Po zakończeniu terapii nadal warto kontrolować poziom tej witaminy, ponieważ jest ona niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Można dodatkowo oznaczyć poziom magnezu i witaminy B12.
Dodatkowo, szczególnie jeżeli mimo zastosowania terapii nie ustępują objawy, należy wykonać diagnostykę w kierunku pasożytów i w razie potrzeby przeprowadzić stosowne leczenie. Przy nierozpoznanej infekcji pasożytniczej leczenie kandydozy i dysbiozy może być całkowicie nieskutecznie.
Mając wyniki badania kandydozy, mikroflory jelitowej, witaminy D3 oraz pasożytów w kale, lekarz może z powodzeniem zastosować skuteczną i spersonalizowaną terapię przeciwko kandydozie polegającą na:
- Podaniu celowanych probiotyków na podstawie wyniku badania mikroflory jelitowej (lub Lactibiane CND 10M, jeżeli badanie nie zostało przeprowadzone) i/lub olejków przeciw grzybom drożdżopodobnym (np. olejek z oregano, preparat Azeol AF). O wyborze probiotyku i dawkowaniu decyduje lekarz;
- Suplementacji witaminą D3, jeżeli jej poziom jest zbyt niski;
- Suplementacji witaminami i minerałami, jeżeli ich poziom został zbadany i jest niewystarczający;
- Terapii przeciwpasożytniczej, jeżeli wykryto pasożyty w kale;
- W przypadku, gdy objawy nie ustępują, zalecane jest stosowanie farmakologicznych środków przeciw kandydozie i kontynuowanie terapii probiotykami. O wyborze leku i dawkowaniu decyduje lekarz.
Jaki jest cel terapii probiotycznej grzybicy?
Postępowanie terapeutyczne ma na celu wzmocnienie naturalnej ochronnej mikroflory jelitowej, tak by nie dochodziło do rozrostu drożdżaków. Nawet w przypadku kontaktu z ich dużą ilością lub okazjonalnego spożywania bogatych w cukry pokarmów. Przywrócenie równowagi w mikrobiocie jelitowej zapobiega nawrotom kandydozy.
Artykuł nie stanowi porady lekarskiej.