Homocysteina i gen MTHFR – czy jesteś narażony na miażdżycę i zawał?
50% wszystkich zgonów w Polsce spowodowane jest chorobami układu krążenia tj. zawałem, miażdżycą tętnic i jej powikłaniami, zakrzepicą. Mimo rozwijającej się profilaktyki i popularności badań cholesterolu i jego frakcji, liczba chorych wciąż rośnie. Tak kiepskie statystyki dają do myślenia. Na taką sytuację składa się wiele czynników: zła dieta, stres, zanieczyszczenie środowiska. Jest jednak jeszcze jeden czynnik, który jest od nas niezależny – geny.
Szacuje się, że połowa Polaków posiada geny upośledzające metylację witamin.
Co to dla nas oznacza?
Homocysteina jest ubocznym produktem procesu metylacji. Powstawanie i rozpad homocysteiny jest ciągłym procesem, silnie powiązanym z poziomem stresu i ilością spożywanego białka. U zdrowej osoby stężenie homocysteiny w organizmie powinno utrzymywać się na właściwym poziomie poniżej 11 – 13 mol/l. Wyższy poziom może uszkadzać tkanki naczyń, powodować miażdżycę, problemy zakrzepowe i doprowadzić do zawału serca.
Nasza zdolność przyswajania witamin w dużej mierze zależy od predyspozycji genetycznych. Posiadany wariant genu MTHRF warunkuje przekształcanie (metylowanie) do przyswajalnych form spożytego kwasu foliowego i innych witamin z grupy B. Posiadając wariant upośledzający metylowanie witamin, w Twoim organizmie mogą odkładać się ich nieprzyswajalne formy, co okazuje się być szkodliwe.
Jesteś w ciąży? Uważaj na formę kwasu foliowego, którą zażywasz.
Zażywając zwykły kwas foliowy istnieje ryzyko, że bardziej sobie szkodzisz niż pomagasz!
Mutacja w obrębie genu MTHFR uniemożliwia właściwe wchłanianie się kwasu foliowego, prowadząc do jego kumulacji we krwi. Skutkuje to nie tylko niedoborem tej witaminy w komórkach, ale również zwiększeniem poziomu homocysteiny. Jest to szczególnie niebezpieczne u kobiet w ciąży.
Co robić, gdy badanie wykaże wysoki poziom cholesterolu i homocysteiny?
W takiej sytuacji najlepiej wykonać badanie genetyczne dla potwierdzenia mutacji MTHFR. Alternatywą może być przyjmowanie zwykłej formy kwasu foliowego i regularne monitorowanie poziomu homocysteiny we krwi. Zbadaj jej poziom szczególnie, jeśli:
- masz podejrzenie wrodzonych zaburzeń przemiany homocysteiny (homocysteinuria);
- w rodzinie występują choroby układu krwionośnego;
- jesteś w ciąży lub planujesz dziecko;
- szukasz przyczyn niedoborów kwasu foliowego i witamin z grupy B.
Po zdiagnozowaniu zaburzeń w gospodarce przemian kwasu foliowego, wadliwego genu MTHFR i wynikającego z tego podwyższonego stężenia homocysteiny, zalecane jest przyjmowanie odpowiednich (metylowanych) form witamin B6, B12 i kwasu foliowego.
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca przyjmowanie aktywnego (metylowanego) kwasu foliowego przez kobiety posiadające wadliwy wariant genu MTHFR.
Metylowane formy witamin (modulatory homocysteiny):
- L-5-metylotetrahydroksyfolian / 5-Methyltetrahydrofolic Acid (foliany / kwas foliowy),
- fosforan 5-pirydoksalu (witamina B6),
- metylokobalamina (witamina B12).
Dodatkowo zaleca się przyjmowanie trimetyloglicyny (TMG) (betaina).
Korzyści wynikające z suplementacji odpowiednimi, metylowanymi formami witamin:
- obniżenie poziomu homomocysteiny;
- zmniejszenie ryzyka chorób układu krwionośnego (zawału, miażdżycy, zakrzepicy żylnej);
- zachowanie prawidłowych poziomów witamin z grupy B i kwasu foliowego niezbędnych do zachowania zdrowia.
W przypadku osób, które nie mają problemów z metylacją i nie posiadają wadliwej wersji genu MTHFR, zaleca się pozostanie przy zwykłych formach witamin, ponieważ przyjmowanie metylowanych form przez osoby zdrowe może „rozleniwić” i zaburzyć naturalnie dobrze funkcjonujące procesy przemiany witamin w organizmie.
Artykuł nie stanowi porady lekarskiej. Zanim zdecydujesz się na przyjmowanie leków lub suplementów, poradź się lekarza.
